Felicitas Crutzen

Felicitas Crutzen
Felicitas Crutzen

Interview Felicitas Crutzen

In onze zoektocht naar rolmodellen voor een grotere diversiteit bij Raden van Toezicht, zijn wij op zoek gegaan in ons eigen netwerk. Een van de mensen die door ons als rolmodel wordt gezien, is Felicitas Crutzen. Felicitas is op het moment dat wij haar interviewen eigenaar, trainer en coach van en bij FCCoaching en Partner bij Doornbosch LoopbaanNaPolitiek.  Zij is lid van de Raad van Toezicht van Woonwijzer Vught sinds 2014 en lid van de Raad van Toezicht bij Weller Wonen sinds 2016.

Wij vragen Felicitas wat haar levensmotto is.

” ‘De maatschappij ben je zelf’ de leus van Stichting Ideële reclame uit de jaren tachtig, spreekt mij nog altijd aan. Het is makkelijk om te mopperen, maar wil je dat het verandert? Begin dan bij jezelf! Wij zijn de maatschappij. Mijn tweede levensmotto is ‘Een dag niet gelachen is een dag niet geleefd’. Geniet van de dingen die je doet.”

Kun je iets vertellen over je achtergrond?

“In Nijmegen heb ik Sociale Geografie gestudeerd aan de Radboud Universiteit. Mijn specialisatie was politieke geografie. Na de periode waarin ik wethouder Ruimtelijke Ordening, Milieu, Wijkgericht Werken en Plattelandsontwikkeling was, heb ik diverse trainingen en coachopleidingen gevolgd. Gedurende mijn wethouderschap en bij de woningbouwcorporaties heb ik veel ervaring opgedaan met projectmatig werken. Dat komt in mijn verdere loopbaan steeds weer van pas”.

Wat kenmerkt jou in je rol als toezichthouder?

“Binnen een Raad van Toezicht is de rol van de voorzitter erg belangrijk. De voorzitter bepaalt 50% van het functioneren van de raad. Hij of zij stelt de agenda samen in afstemming met de directeur-bestuurder en zit de vergadering van de Raad van Toezicht (RvT) voor. Een goede vergadering valt of staat met een goede voorzitter. Ik zie het als mijn rol toe te zien of de RvT goed functioneert. Luisteren kan ik goed en ik heb oog voor de interactie. Het ‘iets zeggen om te zeggen’ vind ik niet nodig.

Door je bewust te zijn van de diversiteit vul je de governance goed in. Maatschappelijke thema’s bepalen de inhoud van de agenda. Hoe kun je de onderwerpen beter bespreken dan met een afspiegeling van de maatschappij? Denk hierbij aan leeftijd, geslacht, achtergrond en milieu. Kijk vervolgens kritisch naar de agenda. Wat hoort thuis in het overleg en wat niet? Hoe ga je met elkaar om in de vergadering? De samenstelling van de raad hoort een afspiegeling te zijn van de maatschappij. Daarnaast vind ik het belangrijk om fatsoenlijk met elkaar om te gaan.”

Heb jij een rolmodel?

“Ik leg de lat erg hoog. Dat doe ik al sinds mijn eerste toezichthoudende rol. Ik werk vanaf het begin aan permanente educatie. Heb ik een rolmodel? Vroeger deden bestuurders het ‘erbij’. In de huidige tijd met de huidige dynamiek is dit niet meer mogelijk, wil je je rol goed vervullen. Het deel uit maken van een toezichthoudend orgaan vraagt veel. Zorg dat je toegerust bent en blijft. Maak tijd en neem het serieus. De tijd dat dit soort functies erebaantjes waren, is voorbij. Mijn rolmodel? Ik spreek liever van een ‘anti-beeld’.”

Wat doet diversiteit in een Raad van Toezicht?

“Het is heel lastig te benoemen. Je ervaart het verschil in de gang van zaken bij een team met een diverse samenstelling. Ieder lid neemt zijn of haar eigen werkexpertise mee, achtergrond, kennis en netwerk. Ik generaliseer liever niet maar wanneer je doorvraagt ervaar ik dat vrouwen toegankelijker zijn, laagdrempeliger en eerder zoeken naar een oplossing.

De feiten laten zien dat de zorg voor kinderen en ouderen nog steeds voor 80% bij de vrouw ligt. Hierdoor heeft de vrouw een andere kijk op de samenleving. Die zienswijze neemt een vrouw mee in de RvT.

De diversiteit qua leeftijd is laag. Dit is niet te voorkomen. Je vraagt voor een RvT ervaring en expertise, hierdoor vallen vaak jonge mensen af. De levensfase bepaalt de behoefte. Jongere deelnemers hebben minder tijd, zijn sneller, schakelen sneller, ook in hun relatie tot de directeur-bestuurder. De juiste mix zorgt voor het optimale resultaat. Kijk ik naar mijn kinderen, daar zie ik de echte vernieuwing.”

Wat vind je in je toezichthoudende rol lastig?

“De minachting voor de positie. Bestuurders en toezichthouders worden met grote regelmaat getypeerd als zakkenvullers. Het is heel hard werken, het vraagt veel van je, voor een lage onkostenvergoeding. De rol mag en moet veel meer worden geprofessionaliseerd. Een goede RvT zorgt voor de juiste dynamiek wat leidt tot een beter beleid van de organisatie. Er is geld nodig voor deze professionaliseringsslag. Scholing! De calvinistische houding die je nog veel ziet, is niet fraai: Het moet goed zijn maar mag niets kosten.”

Wat raad jij mensen aan die nog geen ervaring hebben als bestuurslid of lid van een RvT?

“Onbekend maakt onbemind. Tussen je 30e en 50e levensjaar is iedereen druk. Pas na het 50e levensjaar komt er ruimte en ontstaat de interesse. Het is jammer dat de interesse niet eerder ontstaat. Het verrijkt je leven! Het bekend maken met bestuurlijke functies kan het best zo vroeg mogelijk beginnen. Dat zie je ook bv bij de  interesse voor ict (ontwikkelingen) bij vrouwen, een onderzoek dat ik heb gedaan naar informaticaontwikkelingen in Nederland in opdracht van de Emancipatieraad. Begin zo vroeg mogelijk in het leven van een mens met het doorbreken van traditionele rolmodellen.

Kinderen op jonge leeftijd worden al zo snel gespiegeld met hun gender “eigenschappen” en milieu en krijgen op deze wijze onvoldoende inzicht in hun ware talenten.  Leer ontdekken, ben laagdrempelig, ontdek je passie. Bestuursfuncties kunnen al worden ingevuld op school. Denk aan leerlingenraden op de middelbare school en bestuurscommissies op hogere scholen en universiteiten. Start vroegtijdig met voorlichting en bied ook in die fases een relevante opleiding. Vrouwen zijn met een enorme inhaalslag bezig. Op hoge scholen en universiteiten is de diversiteit al groot, gelukkig!”

Hoe belangrijk is een governance code?

“Je kunt boeken vol schrijven over de governance code maar een goede governance begint met ‘het gesprek’. Zeker op het gebied van integriteit. Wanneer is er sprake van belangenverstrengeling? Wees niet schimmig, maak het bespreekbaar. Zo voorkom je misstanden.”

Wat zijn de verbeterpunten voor de Raden van Toezicht?

Professionalisering. Mensen stappen uit liefde voor de inhoud in het bestuur of in de toezichthoudende rol. Denk bijvoorbeeld eens aan de Welzijnskoepels. Daar is vaak sprake van een miljoenenomzet. De governance structuur groeit echter niet mee. Investeer, in scholing en ontwikkeling.

Het bestuur, i.c. de directeur, groeit in aanzien en salaris. Wanneer de Raad van Toezicht niet meegroeit ontstaat een disbalans. Stop met het beladen laten zijn en schimmig doen over de vergoedingen. Een serieuze betaling is gepast. ‘Mensen doen het erbij’. Een leven lang leren is ook bij een commissaris op zijn plaats. Zorg voor HRM beleid, ook voor Raden van Toezicht. Soms blijft een toezichthouder bij verlenging 8 jaar deelnemer van een Raad. Daar hoort groei bij. Het hoeft niet zwaar te zijn, maar wel passend!

Onbekend maakt onbemind. Mensen en met name vrouwen in de leeftijdscategorieën van 30 tot 50 jaar denken niet aan een rol in een Raad van Toezicht. Pas na het 50e levensjaar komt er ruimte en interesse. Terwijl het je zo veel brengt! Ook op jongere leeftijd. Start zo vroeg mogelijk met lobbyen, beginnend op de scholen.”

 

Written By

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.